Wszystko o ISBN
ISBN to Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki (International Standard Book Number). Dzięki temu niepowtarzalnemu 13-cyfrowemu kodowi bez problemu można zidentyfikować wydawcę publikacji, autora, jak i konkretny tytuł.
Warto nadmienić, że do końca 2016 roku ISBN był 10-cyfrowy.
Czy koniecznie muszę umieszczać kod ISBN na mojej książce?
Dla wielu osób jest to zaskoczeniem – identyfikator ISBN jest dobrowolny. Jeśli tego nie chcemy, nasza książka nie musi należeć do systemu numeracji ISBN. Jednak musimy mieć na uwadze, że zwykle wymagają tego dystrybutorzy i sieci sprzedażowe. Poza tym w wielu bibliotecznych wyszukiwarkach, czy sklepach internetowych istnieje możliwość wyszukiwania właśnie po ISBN. Jeśli odnalezienie poszukiwanej książki po autorze lub tytule zawiodło, zawsze jest to dodatkowa informacja, po której można książkę znaleźć.
Jakim publikacjom nadaje się numer ISBN?
Biblioteka Narodowa podkreśla, że ISBN możemy nadać tylko “wydawnictwom zwartym”. Co to oznacza? Są to publikacje nieperiodyczne, zaplanowane jako całość wydawnicza, posiadające z góry zaplanowaną liczbę części, mogące ukazywać się jednocześnie lub niejednocześnie. Mówiąc prościej, numer ISBN możemy nadawać książkom – zarówno tym podzielonym na tomy, jak jednotomowym wydawanym w różnych formach (np. drukowanej książki, e-booka, audiobooka, arkusza mapy itp.)
Czym są egzemplarze obowiązkowe?
Nadanie numeru ISBN wiąże się z pewnym zobowiązaniem. Wydawca musi dostarczyć do określonych bibliotek nieodpłatne egzemplarze swojej książki. Ich liczba zależy od nakładu. Jeśli nakład wynosi do 100 egzemplarzy, jesteśmy zobowiązani dostarczyć 2 egzemplarze publikacji – po jednym do Biblioteki Narodowej w Warszawie i do Biblioteki Jagiellońskiej. Jeśli nakład jest większy, egzemplarzy obowiązkowych musimy przesłać aż 17. Po dwa do wyżej wymienionych bibliotek, a pozostałe 13 do innych uprawnionych do tego placówek. Listę wraz z adresami znajdziecie tutaj.
Jak uzyskać numer ISBN?
Jest to prostsze niż mogłoby się wydawać. Nie musimy stać w kolejkach w urzędzie ani tworzyć skomplikowanych pism. Wystarczy złożyć elektroniczne podanie. Rejestracji dokonuje się na stronie e-isbn.pl. Jest to intuicyjne, ale jeśli ktoś potrzebuje wsparcia, ma do dyspozycji wiele filmików instruktażowych, które pomagają poruszać się po witrynie.
Ile kosztuje nadanie ISBN?
Kod ISBN jest bezpłatny. Jedyne koszty, które ponosimy, wiążą się z wysłaniem egzemplarzy obowiązkowych, o których wspominaliśmy wcześniej.
Gdzie w książce umieścić kod?
Jeśli chodzi o publikacje drukowane, kody umieszcza się zwykle w dwóch miejscach – na odwrocie strony tytułowej, czyli na stronie redakcyjnej i na czwartej stronie okładki (oraz na ewentualnej obwolucie). Na stronie redakcyjnej wystarczy podać sam numer, jednak na okładce powinien pojawić się kod kreskowy.
Co z dodrukami?
Nie musimy nadawać publikacji nowego numeru ISBN, gdy w grę wchodzi jedynie dodruk. Jeśli jednak w wydaniu pojawiają się znaczące zmiany w treści czy kompozycji (nie licząc oczywiście poprawek błędów drukarskich), wtedy należy nadać nowy numer. Dotyczy to również zmiany formy, czyli np. rodzaju oprawy. Załóżmy, że nasza książka w oprawie broszurowej osiągnęła sukces, a my chcemy, by czytelnicy mogli cieszyć się nią również w oprawie twardej. Oprawa twarda będzie miała inny numer ISBN niż ta sama książka w miękkiej oprawie. Są one traktowane jak osobny produkt. W zasadzie tę samą treść możemy sprzedawać w 7 różnych formach, które wymagają odrębnych numerów ISBN. Są to książki w oprawie twardej, miękkiej, w wersji albumowej, audiobook na płycie CD-ROM, audiobook do przesłuchania online, a także e-booki w formacie pdf jak i epub. Warto więc zastanowić się, jakiej puli kodów będziemy potrzebować.
Skąd wziąć kod kreskowy z numerem ISBN?
Jeśli numer ISBN uzyskaliśmy za pomocą strony e-ISBN.pl, to także tam możemy pobrać kod w wersji wektorowej. Jeżeli jednak numer został pozyskany w inny sposób, można wykorzystać darmowe internetowe generatory kodów kreskowych ISBN.
Czy numer ISBN ma wpływ na VAT?
W 2019 roku na rynku poligraficznym zaszły spore zmiany w kwestii podatku VAT. Wcześniej książki, które posiadały kod ISBN były objęte 5% stawką VAT. Wobec pozostałych stosowano stawkę podstawową, czyli 23%. Od trzech lat stawka VAT dla książek nie jest powiązana z numerem ISBN. Wynosi ona 5%.